Tytuł: Star Trek: Generations Tytuł polski: Star Trek: Pokolenia   Data premiery w USA: 18-11-1994   Reżyseria: David Carson Scenariusz: Rick Berman, Brannon Braga, Ronald D. Moore Muzyka: Dennis McCarthy   Ocena odcinka: 8.7 Liczba oceniających: 330 Oceń w skali 1 - 10: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Pierwszy kinowy występ załogi z serialu "The Next Generation". Co więcej, fabuła stanowi pomost między filmami o Kirku i starej załodze, a przygodami kapitana Picarda i jego ekipy.

Jest rok 2295. Kapitan Kirk ginie podczas próby uwolnienia dwóch statków z tajemniczej energetycznej wstęgi. 78 lat później, nowy Enterprise pod dowództwem kapitana Picarda trafia na tę samą wstęgę, która okazuje się być bramą do innego wymiaru - gdzie nie istnieje czas, a wszystkie życzenia stają się rzeczywistością. We wszystko wmieszany jest podstępny naukowiec i Klingoni. Wkrótce też kapitan Picard spotka kapitana Kirka i muszą działać razem, by powstrzymać szaleńca.

Film był wyświetlany w polskich kinach, ale według ITI przyniósł ogromne straty (dlatego m.in. kolejne pełnometrażowe filmy Star Trek nie zawitały do naszych sal kinowych). Generations pokazywano także w telewizji Canal+ i jest dostępny na kasetach wideo.


Obsada

Aktor	Postać
Patrick Stewart	kapitan Jean-Luc Picard
Jonathan Frakes	komandor William T. Riker
Brent Spiner	komandor porucznik Data
LeVar Burton	komandor porucznik Geordi LaForge
Michael Dorn	komandor porucznik Worf
Gates McFadden	doktor Beverly Crusher
Marina Sirtis	komandor Deanna Troi
Malcolm McDowell	doktor Tolian Soran
William Shatner	kapitan James T. Kirk
James Doohan	kapitan Montgomery "Scotty" Scott
Walter Koenig	komandor Pavel Chekov
Whoopi Goldberg	Guinan
Alan Ruck	kapitan John Harriman
Jacqui Kim	Demora Sulu

Lista płac

Wytwórnia:	Paramount Pictures
Efekty specjalne:	Industrial Light & Magic Santa Barbara Studios
Scenariusz:	Rick Berman Brannon Braga Ronald D. Moore
Produkcja:	Rick Berman Peter Lauritson Bernie Williams
Muzyka:	Dennis McCarthy
Montaż:	Peter E. Berger

Ciekawostki

Film był przez jakiś czas znany pod tytułem roboczym Star Trek: The Next Generation: The Movie.

Film został nominowany do następujących nagród:

• Saturn Award za najlepszy film science-fiction,
• Hugo za najlepszy film,
• Razzie za najgorszego aktora drugoplanowego (Shatner).

Lata 90. były dla ,,Star Trek" bardzo łaskawe: ostatnie sezony ,,Następnego pokolenia" święciły wówczas sukcesy w telewizji, na małym ekranie pojawiła się też kontynuacja wspomnianego cyklu, zatytułowana ,,Deep Space Nine", na ekrany wkroczył ostatni i zdecydowanie najlepszy film o przygodach załogi kapitana Kirka zatytułowany ,,The Undiscovered Country". W trakcje tegoż niezwykle płodnego dla twórców ,,Star Trek" okresu, tuż po zakończeniu emisji ,,The Next Generation" pojawił się pomysł na przeniesienie tego niezwykle popularnego serialu na duży ekran. Pomysł był niezwykle logiczny zważywszy na popularność oraz jakość wspomnianego dzieła jak także na to, iż wszechświat ,,Star Trek" miał się tak dobrze jak nigdy dotąd i jego potencjał wciąż rósł w siłę. Zagadką jednak jest czemu twórcy kinowej wersji przygód kapitana Picarda i dzielnej załogi Enterprise-D zdecydowali się na zrealizowanie swojego projektu w tak nieco dziwaczny sposób, który w rezultacie sprowadził do powstania obrazu zatytułowanego ,,Star Trek: Generations"? Co mam na myśli pisząc o dziwaczności? Postaram się wyjaśnić to w dalszej części tekstu.

Jest rok 2293. Emerytowana załoga pierwszego Enterprise bierze udział w ,,wodowaniu" nowego okrętu klasy Excelsior noszącego dumne imię swojej poprzedniczki. W trakcje rutynowego rejsu załoga Enterprise-B odbiera wezwanie pomocy pochodzące z niszczonego tajemniczą siła statku Lakul. Aby ratować jego załogę kapitan Kirk poświęca własne życie… Siedemdziesiąt osiem lat później los styka innego kapitana, innego statku noszącego dumne imię Enterprise z naukowcem uratowanym z pokładu Lakul. Spotkanie z nim zapoczątkuje lawinę wydarzeń, w wyniku których w śmiertelnym niebezpieczeństwie znajdą się miliony istnień a dwaj legendarni kapitanowie statku o nazwie Enterprise wspólnie przemierzą ocean czasu i przestrzeni aby powstrzymać szaleńca. Brzmi obiecująco? Niestety nie do końca tak jest…

Na tym etapie warto odnieść się do zarzutu dziwaczności jaki postawiłem temu filmowi, a który łączy się z jego fabułą, którą pokrótce zdążyłem już omówić. Otóż ,,Generations" jest jedynym filmem kinowym spod znaku ,,Star Trek" gdzie postacie z różnych seriali opowiadających o losach wszechświata stworzonego przez Gene'a Roddenberryego stykają się ze sobą. Tu pojawia się pierwszy zgrzyt fabuły omawianego filmu – bo czy taki zabieg w ogóle jest konieczny? Po wielokroć stykałem się z argumentami, iż ,,Generations" stanowi eleganckie przejście od przygód awanturniczego kapitana Kirka do przypadków wyważonego kapitana Picarda. Osobiście nie widzę wielkiego sensu w podobnym nakreśleniu fabuły. Dzieje się tak dlatego, iż po pierwsze: „The Next Generation" nie pojawiło się na ekranach w roku powstania filmu ,,Generations". Film ten zaistniał jedynie dzięki popularności serialu, który zakończył już swój żywot w telewizji, nie widzę więc powodów aby przekonywać widza do nowej załogi poprzez splatanie ich losu z dziejami ich poprzedników – miało to sens w czasach gdy powstawał ,,TNG Encounter at Farpoint" teraz zaś pozbawione było głębszego znaczenia. Po drugie: losy załóg obu statków zwących się Enterprise krzyżowały się już ze sobą w takich epizodach jak ,,TNG: Unification" czy ,,TNG: Relics" – i śmiem stwierdzić, że serialowe wizje zetknięcia bohaterów tych serii okazały się w gruncie rzeczy ciekawsze niż kinowa wariacja na ten sam temat. Wspominając o wzmiankowanym już ,,TNG: Relics" – odnoszę wrażenie, że twórcy ,,Generations" albo nie znali tegoż odcinka albo też go zwyczajnie w świecie olali jako, iż zafundowali fanom ,,Star Trek" soczystego buraka w postaci wzajemnej niezgodności treści obu epizodów – telewizyjnego telewizyjnego kinowego - kto oba oglądał wie o czym mówię. Pomysł na film to jedno, a sposób jego realizacji to drugie. Znacie zapewne powiedzenie: jeśli nie umiesz czegoś zrobić dobrze nie rób tego wcale? Powiedzenie to warto było by przypomnieć autorom filmu ,,Generations". Bo skoro już zdecydowano się na taki a nie inny tytuł tego dzieła to można było by oczekiwać, że jego treść będzie do owego tytułu adekwatna. Problem w tym, że załogę TOS widzimy jedynie na początku a także na końcu wspomnianego filmu i to w składzie szczątkowym. Z całej obsady oryginalnego Treka udało się bowiem twórcom zgromadzić na planie jedynie Williama Shatnera, Jamesa Doohana oraz Waltera Koeniga. Nie chcę wnikać czy pogłoski odnośnie tego czemu reszta obsady pierwszego ,,Star Trek" nie znalazła się w filmie są prawdziwe czy też nie – w każdym razie brak reszty obsady jest dotkliwie odczuwalny i ogólnie przeczy idei całego obrazu. Jest np. w tym filmie scena, w której opiekę nad uratowaną z pokładu Lakul Guinan roztacza Pavel Chekov – w oryginalnym zamyśle zamiast niego miała tam występować Uhura, a tak scena ta pozbawiona jest kontekstu i znaczenia. Również tytułowe spotkanie przedstawicieli obu pokoleń niewiele znaczy – jedną z rzeczy, która autentycznie bardzo podobała mi się w odcinkach takich jak ,,TNG: Unification" to to, że postacie tam występujące a rekrutujące się z dwóch różnych załóg Enterprise autentycznie miał sobie coś ważnego do powiedzenia, a ich słowne utarczki były autentycznie wciągające. Niestety inaczej sprawa ma się w przypadku konfrontacji Kirka z Picardem – czy to dlatego, że mimo wykonywanego zawodu są to całkiem różne postacie czy też dlatego, że scenarzyści niespecjalnie mieli pomysł na rozwinięcie tematu – ich dialogi nie wnoszą niczego ciekawego do fabuły filmu a finał ich rozmowy jest z góry możliwy do przewidzenia. Nie rozumiem też innego pomysłu scenarzystów polegającego na zezłomowaniu mojego ulubionego statku Federacji jakim jest Enterprise –D – nie rozumiem do końca co mogło powodować twórcami, iż postanowili pozbyć się tego wspaniałego okrętu i to w tak nieprzekonywujących okolicznościach…

Czytając dotychczasową cześć mojej recenzji dojść możecie do wniosku, iż ,,Generations" jest filmem nadspodziewanie i jednoznacznie słabym. Nie będzie to jednak prawda gdyż nie wszystko w obrazie Davida Carsona jest pozbawione sensu i niegodne uwagi. To co między innymi zachwyca we wspomnianym filmie to możliwość zetknięcia się z nową potężna technologią – sama myśl o broni mogącej unicestwić cały układ słoneczny przejmuje lękiem i pobudza wyobraźnię, a scena, w której po raz pierwszy ukazuje się nam jej potęga a Enterprise–D dosłownie w ostatniej chwili ucieka przed falą uderzeniową powstałą w wyniku zapadnięcia się gwiazdy Armagosa, przeciw której broń ta została użyta należy do jednej z najbardziej efektownych i najlepszych scen filmu. Tak fantazyjnego wykorzystania technologii nie pokazano nam w kinowej wersji ,,Star Trek" od czasu drugiej odsłony tego cyklu. Na równie wielkie uznanie zasługuje dziwny fenomen nazywany mianem Nexusa, który splata w ,,Generations" filmową intrygę – zarówno sama idea tego niespotykanego zjawiska umożliwiająca przebywającym w jego wnętrzu osobom przeżyć najszczęśliwsze chwile z życia bądź powołać do życia twory swej wyobraźni, jak także sposób w jaki specjaliści od efektów specjalnych ukazali ów zadziwiający fenomen zasługuje na najwyższe wyrazy uznania. Właściwie można stwierdzić, iż Nexus spełnia tu rolę raju a obcowanie z ideą takiego fenomenu daje co najmniej namiastkę doznań na poły mistycznych.

Na równie wielkie uznanie co pomysłowe wykorzystanie obcej technologii na niespotykaną dotąd skalę jak również ukazanie oczom widza ciekawego, kosmicznego fenomenu zasługuje gra aktorska dwóch postaci, które w filmie odgrywają ważną rolę choć nie są jego głównymi bohaterami – mowa tu o Malcolmie McDowellu, odtwórcy roli nikczemnego dr Sorana oraz o Brencie Spinerze, odtwórcy wszystkim dobrze znanego androida Daty. McDowell z powodzeniem sportretował postać niejednoznaczną, osoby wprawdzie równie genialnej co szalonej ale oszalałej raczej z bólu i rozpaczy niż z chęci mordu i władzy. Doktor Soran w wykonaniu McDowella sprawia wrażenie osobnika równie diabolicznego co godnego politowania – te sprzeczne cechy oraz charyzma odtwórcy tej postaci czynią z niej jednego z najciekawszych złoczyńców w ,,Star Trek". Należy jedynie ubolewać, iż scen z udziałem Sorana jest tak mało i że nie jest on bardziej eksploatowaną postacią. W nie mniejszym stopniu zadowala sposób w jaki Brent Spiner oddał przeistoczenie się androida Daty w istotę czującą – widać, że Spinerowi granie sprawia wielką frajdę i, że zżył się on wyraźnie z kreowaną przez siebie postacią tragikomicznego ,,robota". W ,,Generations" widać wprawdzie jak spełnia się wielkie marzenie Daty, czyli odczuwanie ludzkich emocji. Dar ten jednak okazuje się być w równym stopniu przekleństwem co błogosławieństwem. Spiner wzbudza więc na ekranie zarówno śmiech jak i współczucie – dwa kluczowe elementy związane nierozerwalnie z Datą. Nie można też milczeniem pominąć, krótkich wprawdzie, ale znaczących występów jakie w filmie tym ma Whoopi Goldberg. Jak zwykle rola odtwarzanej przez nią Guinan zdaje się być epizodyczna ale okazuje się mieć w ostatecznym rozrachunku dość istotne znaczenie dla rozwiązania problemów filmowej intrygi. Wyrazy uznania dla pani Goldberg za udzielenie jej Guinan charyzmy i nutki tajemniczości. Równie miło jest zobaczyć na dużym ekranie stare, złe znajome z telewizyjnego serialu klingońskie siostry Lursę i B`thor.

Niezła jest również w przypadku ,,Generations" muzyka autorstwa Dennisa McCarthy’ego, która jednak nie dorównuje swoja intensywnością i artyzmem ścieżkom dźwiękowym skomponowanym przez Jerry’ego Goldsmitha czy Jamesa Hornera.

Najistotniejsze jest jednak przesłanie jakie ,,Star Trek: Generations" z sobą niesie – wszyscy jesteśmy śmiertelnikami, więc to jak się żyło jest znacznie ważniejsze niż to co się po sobie pozostawia. Idea ta przewija się przez cały film i znajduje ukoronowanie w pogodzeniu się Jean – Luca Picarda ze śmiercią jego bliskich i uczenia ich poprzez pamięć tego kim dla niego byli. Nic, nawet obietnica ziszczenia się wiecznego raju, ułuda wiecznego szczęścia nie jest ważniejsze niż ta prosta acz trafna i w gruncie rzeczy budująca myśl.

Podsumowując ,,Star Trek: Generations" jest filmem dobrym choć z cała pewnością nie genialnym, posiadającym sporo mocnych stron jednak nie pozbawionym także mankamentów. Mimo, iż nie są one w filmie rzadkością mogę zapewnić, iż czas spędzony na jego oglądaniu żaden fan ,,Star Trek" ani dobrej, z lekka filozofującej fantastyki naukowej nie uzna stracony.



Ocena : 7/10

Autor: Picard

Muzyka

Overture Main Title The Enterprise B/Kirk Saves the Day Deck 15 Time is Running Out Prisoner Exchange Outgunned Out of Control/The Crash Coming to Rest The Nexus/A Christmas Hug Jumping the Ravine Two Captains The Final Fight Kirk's Death To Live Forever

Uwaga! Pliki umieszczone są tylko dla zorientowania się w temacie - jeśli spodoba Ci się ta muzyka, kup ścieżkę dźwiękową filmu!


Pliki wideo

Dwa fragmenty z gry "Generations" - zawiązanie akcji i kartografia Fragment programu z TVP1 emitowanego z okazji kinowej premiery filmu Dwa fragmenty: pierwszy i drugi programu z kanału Polonia 1

Część informacji pochodzi z serwisu Internet Movie Database.
Niektóre zdjęcia pochodzą ze strony Star Trek in Sound and Vision.
Parę zdjęć znaleziono w programie Star Trek Encyclopedia.

Panoramiczne zdjęcia dostarczył Patryk Napieraj.
Filmy z gry Generations przysłał Maciej Mokros.